Kullanıcı yönetimi

Her kullanıcının kendisine ait bir uid ve gid değeri bulunur. Bu değer sistem kullanıcıları için 1000 den küçük normal kullanıcılar için ise 1000 ve daha büyük bir değere sahiptir.

Not: uid değeri 0 ise kullanıcı tam yetkilidir. (root yetkisi)

Bu uid değerleri /etc/passwd dosyası içerisinde bulunur.

root:x:0:0:root:/root:/bin/ash
pingu:x:1000:1000:Linux User:/home/pingu:/bin/bash
# pingu : kullanıcı adı
# x : bir anlamı yok
# 1000 : uid değeri
# 1000 : gid değeri
# Linux User : kullanıcının gözüken adı
# /home/pingu : kullanıcı ev dizini
# /bin/bash : kullanıcı kabuğu

Not: Türkmen diğer dağıtımlardan farklı olarak /home yerine /data/user dizini kullanır. Bu yüzden kullancı ev dizinini uygun olarak ayarlamanız gerekir.

Kullanıcı ekleme ve silme

Kullanıcı ekleme

Yeni kullanıcı eklemek için useradd veya adduser komutu kullanılır.

$ useradd -d /data/user/pingu -m -u 1000 -g 1000 -s /bin/bash pingu
# -d ev dizini
# -m ev dizini oluşturmak için (yoksa)
# -u uid değeri
# -g gid değeri
# -s varsayılan kabuk
$ adduser -D -h /data/user/pingu -u 1000 -s /bin/bash pingu
# -D oluştururken kullanıcı parolası sormaması için
# -h ev dizini konumu
# -u uid değeri
# -s varsayılan kabuk
$ echo "pingu:x:1000:1000:Linux User:/data/user/pingu:/bin/bash" >> /etc/passwd
$ mkdir -p /data/user/pingu
$ chown pingu /data/user/pingu
# Bu şekilde de kullanıcı ekleyebilirsiniz fakat tavsiye edilmez.

Sysconf yardımı ile kullanıcı ekleme

Türkmen içerisinde /etc/passwd.d dizini bulunur. Bu dizin sayesinde paketler kurulurken kullanıcı eklemek mümkün olur. Bunun için /etc/passwd.d/paketadı dosyası oluşturup içerisine passwd dosyasına eklenmesi gereken satırlar yazılabilir. Bu sayede paket kurulurken sysconf bu dosyayı algılayarak kullanıcıyı otomatik olarak sisteme dahil eder.

Kullanıcı silme

Kullanıcı silmek için userdel veya deluser komutu kullanılır.

$ userdel -r pingu
# -r ev dizinini silmek için
$ deluser --remove-home pingu
# --remove-home ev dizinini silmek için
$ sed -i "/^pingu:x:.*/d" /etc/passwd
$ rm -rf /data/user/pingu
# Bu şekilde de kullanıcı silebilirsiniz fakat tavsiye edilmez.

Parola ayarlama

Kullanıcılar arası geçiş yapmak için su komutu kullanılır. Bu komut geçilecek olan kullanıcının parolasını sorar. Bu yüzden kullanıcılara bir parola tanımlamamız gerekmektedir.

Parola tanımlamak için passwd komutu kullanılır.

$ passwd pingu
# kullanıcı adı belirtmezseniz root kabul edilir.

Parola ayarlamanın diğer bir yolu ise usermod komutu kullanmaktır. Bu yöntemde openssl komutundan yararlanılır.

# önce hash elde edelim
$ openssl passwd -6 'parola'
-> $6$GBPcPGqQLyLcYkKl$1z5BOQB36E31.VIJyGJXwCc6invR2WgeaSI9Jz7QZU/QZbffEm.J8edQkyIBtRWpSa.VFob3p/BH84Unag1Y60
# -6 sha512 formatında hash üretmek için.
# elde ettiğimiz değer ile parola belirleyelim.
$ usermod -p <hash-değeri> pingu
# Şu şekilde de tanımlayabilirsiniz.
$ usermod -p "$(openssl passwd -6 'parola')" pingu

Not: Özel karakterler ile parola oluşturma durumuna karşı tek tıknak (') işareti içerisine yazmanız gerekmektedir.

Not: Parolanın kabuğun history bölümünde gözükmesi güvenlik sorunlarına sebep olabilir. İşlem bittikten sonra history dosyasını temizlemenizi öneririm.